Jak zastrzec PESEL? Co daje zastrzeżenie numeru PESEL?

05.06.2024 |
| Clock Przeczytasz w 3 minuty
Jak zastrzec PESEL? Co daje zastrzeżenie numeru PESEL?
Przeczytasz w 3 minuty
Zwiększ rozmiar tekstu

Zastrzeżenie numeru PESEL jest skutecznym sposobem na ochronę przed kradzieżą tożsamości, utratą pieniędzy lub niebezpieczeństwem wykorzystania naszych danych np. do wzięcia kredytu bez naszej wiedzy. Warto to zrobić nie tylko w nagłej sytuacji np. utraty dowodu osobistego, ale zabezpieczyć się odpowiednio wcześniej. W tym artykule wyjaśniamy jak zastrzec PESEL i jakie są skutki tego działania.

Jak zastrzec PESEL w mObywatel?

Zdecydowanie najprostszym i najszybszym sposobem zastrzegania numeru PESEL jest skorzystanie z aplikacji mObywatel.

  • Po zalogowaniu do zaktualizowanej aplikacji mObywatel 2.0 zobaczymy dodatkową zakładkę – Zastrzeż PESEL.
  • Potwierdzamy nasze działanie i nasz numer PESEL momentalnie trafia do odpowiedniego rejestru.
zastrzeżenie pesel w mobywatel

W podobny sposób możemy też cofnąć zastrzeżenie – bezterminowo i czasowo (wskazując konkretną datę i godzinę, po której numer PESEL ponownie zostanie zastrzeżony).

W aplikacji jest też opcja dowiedzenia się Kto sprawdzał Twój PESEL. Mamy też dostęp do historii zmian statusu zastrzeżenia numeru.

Zastrzeżenie numeru PESEL online

Oprócz najwygodniejszego sposobu zastrzegania numeru PESEL w aplikacji mObywatel, można również zrobić to przez internet korzystając ze strony mobywatel.gov.pl. Do zalogowania się w serwisie potrzebny jest profil zaufany, e-dowód, bankowość elektroniczna lub aplikacja mObywatel. Po zalogowaniu należy odszukać zakładkę „Rejestr Zastrzeżeń PESEL” i wybrać odpowiednią opcję.

Zastrzeżenie numeru PESEL w urzędzie

Dla zwolenników najbardziej tradycyjnych sposobów możliwe jest też zabezpieczenie PESEL-u osobiście – w dowolnym Urzędzie Gminy lub w banku i placówkach Poczty Polskiej. Wówczas potrzebować będziemy dokumentu tożsamości oraz wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL. Wniosek można wypełnić w domu lub poprosić urzędnika, aby pobrał go z systemu. W tej sytuacji wystarczy sprawdzić poprawność naszych danych i podpisać wniosek.

Zastrzeżenie PESEL – co daje?

Numer identyfikacyjny PESEL to część naszych danych osobowych. Znając szereg informacji na Twój temat, mająca złe zamiary osoba trzecia może próbować się pod Ciebie podszyć. Może mieć to na celu zaciągnięcie kredytu lub pożyczki, próbę potwierdzenia tożsamość (np. w celu zalogowania się do jakiegoś urzędu lub serwisu), czy nawet zamówienie karty SIM powiązanej z Twoim numerem telefonu.

Zastrzeżenie numeru PESEL to opcja, która pojawiła się już 5 stycznia 2024 roku, ale skutki prawne zaczęły obowiązywać dopiero kilka miesięcy później.

Od 1 czerwca 2024 roku zastrzeżenie PESEL jest prawnie skuteczne, a wszystkie instytucje finansowe (np. banki) mają obowiązek weryfikacji rejestru PESEL.

Zastrzeżenie numeru PESEL zmienia jego status w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL. Gdy jeden z podmiotów (np. sklep, bank, operator telekomunikacyjny lub jakiś urząd) wpisze Twój numer PESEL, od razu zobaczy, że jest zastrzeżony.

Dzięki temu nikt, nawet znając nasz numer PESEL, nie będzie mógł go wykorzystać bez naszej wiedzy i zgody. Nie będzie mógł więc wziąć pożyczki, dokonać zakupów na raty, czy załatwić sprawy u notariusza.

Co bardzo istotne, jeśli dana firma czy instytucja mimo zastrzeżenia numeru PESEL podpisze umowę, to nie będziemy ponosić tego konsekwencji (w tym finansowych).

Czego nie możesz zrobić po zablokowaniu PESEL?

Podsumowując, jeśli chcesz załatwić jedną z poniższych spraw, należy cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL:

  • wziąć kredyt lub pożyczkę
  • zrobić zakupy na raty
  • skorzystać z płatności odroczonych (np. PayPo, które jest formą kredytu)
  • otworzyć konto w banku
  • podpisać akt notarialny dotyczący nieruchomości
  • wykonać duplikat karty SIM
  • wypłacić większą kwotę w banku (powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia.

Zastrzeganie PESEL jest całkowicie bezpłatne, można z niego korzystać dowolną liczbę razy, a samo zastrzeżenie numeru PESEL i jego cofnięcie jest natychmiastowe.

Co można zrobić pomimo zastrzeżonego numeru PESEL?

Główną ideą zastrzegania numeru PESEL jest ochrona obywateli przez skutkami finansowymi wykorzystania ich danych bez ich wiedzy, a nie utrudnianie codziennego życia. Dlatego po zastrzeżeniu PESEL wciąż można:

  • umówić się na wizytę u lekarza i zrealizować receptę
  • załatwić sprawy urzędowe (np. wyrobić nowy dokument)
  • głosować w wyborach
  • korzystać z profilu zaufanego
  • przekraczać granicę Polski
  • kupować bilety lotnicze
  • załatwiać sprawy na poczcie.

Dlaczego powinniśmy chronić swój numer PESEL?

O zastrzeżeniu numeru PESEL warto pamiętać m.in. jeśli zgubisz portfel, dowód osobisty lub inny dokument. Jeśli podejrzewasz, że ktoś włamał się na Twój komputer lub e-mail, także lepiej od razu zastrzec dane. Podobnie jeśli zgubimy lub zostanie nam skradziony smartfon, szczególnie z zainstalowaną aplikacją mObywatel.

Promocje na nowe smartfony

Telefonami komórkowymi interesował się jeszcze w czasach, gdy przedrostek “smart”-” oznaczał możliwość wysłania SMS-a. Przed dokonaniem jakiegokolwiek zakupu zawsze ogląda wszystkie recenzje i testy. W wolnych chwilach lubi grać w szachy i na gitarze basowej.