Światowy Dzień Backupu – dlaczego warto robić kopie zapasowe?

30.03.2023 |
| Clock Przeczytasz w 5 minut
Światowy Dzień Backupu – dlaczego warto robić kopie zapasowe?
Przeczytasz w 5 minut
Zwiększ rozmiar tekstu

Światowy Dzień Backupu został ustanowiony, aby uświadomić użytkownikom komputerów, jak ważne jest zabezpieczenie własnych danych, aby ich nie stracić. Ten dzień to świetna okazja, aby wykonać kopie zapasowe cennych plików, dokumentów, w tym zdjęć i filmów.

Sprawdź promocje na Dzień Backupu (dyski, pendrive, klucze bezpieczeństwa)

Ludzi można generalnie podzielić na 2 grupy: tych, którzy robią backup i tych którzy dopiero będą je robić. Ci drudzy mogą przekonać się do wykonywania kopii zapasowych w momencie, gdy stracą ważne dane. Dlatego najlepiej pomyśleć o tym zawczasu, zanim stanie się naszym plikom coś złego.

Kiedy wypada Dzień Backupu?

Światowy Dzień Backupu przypada na 31 marca, a na pomysł ustanowienia takiego „święta” wpadł w roku 2011 producent dysków twardych Maxtor (a konkretniej Ismail Jadun), który został później przejęty przez Seagate Technology. Co ciekawe, początkowo Maxtor ustanowił nie jeden dzień, lecz cały miesiąc backupu. Dlaczego 31 marca?

Idei Dniu Backupu przyświeca hasło „don’t be an April fool”, które nawiązuje do „April Fool’s Day”, czyli Prima Aprilis, który ma miejsce następnego dnia.

światowy dzień backupu

Dlaczego warto robić backup?

Jakie są powody do tego, aby tworzyć backup danych lub systemu? Przede wszystkim na wypadek awarii dysku, która może wystąpić losowo. Innym ważnym powodem może być ochrona przed atakami typu ransomware (z żądaniem okupu), które stały się ostatnio coraz częstsze. W niektórych przypadkach kopie zapasowe mogą nam również pomóc, gdy pracujemy nad dużym projektem, który niespodziewanie doświadczy błędu krytycznego, a nasze dane zostaną uszkodzone.

Dobrymi argumentami za tworzeniem backupu mogą być też: brak miejsca na dysku, aby trzymać archiwalne dane (jak na przykład własne zdjęcia czy filmy), możliwość odzyskania danych przy fizycznej kradzieży laptopa, tudzież trzymanie kopii zapasowych pewnych danych na wypadek kontroli skarbówki.

Co to jest kopia zapasowa? Rodzaje backupu

Kopia zapasowa to dodatkowe zabezpieczenie dla naszych plików. Uszkodzone i utracone dane możemy z łatwością odzyskać właśnie dzięki backupowi. Regularne tworzenie kopii zapasowych powinno wejść w nawyk wszystkim użytkownikom urządzeń, które dane gromadzą – smartfony, tablety i pecety. Przyjrzyjmy się bliżej rodzajom backupu.

Pełny (całościowy)

Backup pełny, zwany także całościowym, to najczęściej pojedynczy plik (np. obraz), w którym znajduje się pełna kopia danych z nośnika źródłowego. W praktyce wygląda to tak, że program do wykonywania kopii zapasowych bierze dane ze wszystkich sektorów, gdzie znajdują się pliki na partycji lub całym dysku. Przywracanie tego typu kopii zapasowej jest procesem najszybszym i najprostszym pomimo tego, że taki backup wymaga z kolei najwięcej czasu i zajmuje najwięcej miejsca. Z reguły tego typu kopie zapasowe niosą ze sobą ryzyko utraty danych pomiędzy jedną a drugą operacją, dlatego warto pomyśleć o pośrednich metodach backupu w międzyczasie.

Przyrostowy

Ten rodzaj kopii zapasowej zajmuje najmniej miejsca, potrzebuje najmniej przepustowości i jest najkrótszy do wykonania. Polega on na wykonaniu jednej pełnej kopii zapasowej, a następnie serii backupów przyrostowych, czyli odnotowujących zmiany od stworzenia ostatniego backupu – pełnego lub przyrostowego. Wyobraź sobie, że zrobiłeś całościową kopię w poniedziałek, a następnie od wtorku do niedzieli wykonujesz jedynie backupy przyrostowe. Zapisują one jedynie te dane, które uległy zmianie od ostatniej przyrostowej kopii, dzięki czemu są szybkie i wygodne do wykonania.  Minusem takiego backupu jest dłuższy czas potrzebny do przywrócenia całości danych – z racji tego, że program do backupu musi połączyć pełną kopię z przyrostowymi.

kopia zapasowa

Dyferencjalny (kumulacyjny/różnicowy)

Backup dyferencjalny, zwany również kumulacyjnym czy różnicowym, jest rozwiązaniem hybrydowym. Na początku może wydać się, że działa podobnie, co kopia przyrostowa – najpierw tworzony jest pełny backup, a następna kopia porównuje tylko te dane, które zmieniły się od momentu stworzenia całościowego backupu. Od tego momentu wkrada się jednak istotna różnica. Każda kolejna kopia zapasowa wykonana tą metodą będzie brała za punkt odniesienia ostatni pełny backup. Plusem takiego rozwiązania jest łatwiejsze przywrócenie danych, gdyż będzie ono wymagało jedynie dwóch kopii – jednej pełnej oraz jednej dyferencjalnej (zamiast pełnej i wszystkich przyrostowych).

Jak często powinno się tworzyć kopie zapasowe?

Odpowiedź na to pytanie brzmi: to zależy. Jeśli prowadzisz firmę, będziesz chciał robić je częściej. Jednak przy obecnych możliwościach oprogramowania, możliwe jest wykonywanie regularnych backupów codziennie, nadpisując jedynie dane zmienione od ostatniej kopii.

Gdzie można przechowywać kopie zapasowe?

Przy obecnych zdobyczach technologii, miejsc w których możemy magazynować kopie zapasowe jest bez liku.

Chmura

Tego typu rozwiązanie jest przydatne, gdyż możemy uzyskać do niego dostęp z każdego miejsca (warunkiem jest podłączenie do sieci). Dyski oferują szeroką gamę usług, z czego część jest darmowa, a kopie zapasowe mogą być wykonywane automatycznie. Większość popularnych dostawców usług w chmurze oferuje także możliwość szyfrowania danych (end-to-end). Warto podkreślić jednak, że komercyjni dostawcy typu Google (Google Drive), Microsoft (OneDrive), Dropbox czy Box oferują rozwiązania bardziej przeznaczone dla plików i folderów, natomiast kompleksowy backup w chmurze jest możliwy za pomocą takich serwisów jak np. IDrive, Backblaze, czy Acronis True Image.

Przeczytaj więcej o dyskach internetowych:
Rodzaje dysków internetowych
Przechowywanie danych w chmurze. Najlepsze dyski internetowe

Dysk zewnętrzny

Jednym z najpopularniejszych rozwiązań do trzymania backupu danych jest dysk zewnętrzny. Dzięki dużej pojemności, jaki oferuje ten typ sprzętu, możemy wykonać bez problemu kopię całego systemu. Jedynym minusem może być tutaj konieczność fizycznego dostępu oraz ograniczona żywotność (HDD to 3-5 lat, a SSD to 10 lat).

Różnice pomiędzy dyskiem HDD a SSD:
Dysk HDD i SSD - czym się różnią?
Dysk HDD i SSD – czym się różnią?

Pendrive

Wygodna opcja, jeśli nie potrzebujemy robić kopii zapasowej całego systemu, lecz np. wybranej partycji lub porcji danych. Pendrive jest także bardzo przydatny, jeśli chcemy wykonać bootowalny nośnik USB, z którego dokonamy instalacji systemu operacyjnego. Warto jednak używać więcej niż jednego pendrive’a do backupów na wypadek awarii nośnika.

kopia zapasowa danych

Dysk NAS

Dysk sieciowy typu NAS może być bardzo wygodnym rozwiązaniem, jeśli potrzebujemy dostępu do dużej ilości danych z kilku komputerów jednocześnie lub dla paru osób na raz. Jest to również bezpieczna opcja, dzięki możliwości zaszyfrowaniu danych. NAS oferuje szybszą prędkość transferu danych niż chmura, choć jest również rozwiązaniem droższym.

Aplikacje do kopii zapasowych

Programy do wykonywania backupu są zarówno płatne, jak i darmowe. Te pierwsze mają również swoje bezpłatne wersje. Funkcjonalność takich aplikacji potrafi być bardzo szeroka. Nie tylko utworzymy nimi kopie zapasowe, ale i przywrócimy system, a nawet i utworzymy bootowalny pendrive. Do najpopularniejszych z nich zaliczamy między innymi:

  • EaseUS ToDo Backup
  • Paragon Backup & Recovery
  • Acronis True Image
  • Ashampoo Backup Pro
  • AOMEI Backupper Standard

Może Cię zainteresować:

Na skrzyżowaniu światów dziennikarstwa, PR-u i IT. Ma słabość do najnowszych technologii obrazu oraz dźwięku i nie byłby sobą, gdyby przestał być na bieżąco z gadżetami. Przygodę z komputerami i grami zaczął w wieku 5 lat, a teraz jest tatą małej gejmerki. Gdy nie zajmuje się żonglerką i ekwilibrystyką słowną, lubuje się w słuchaniu alt-rocka, zgłębianiu kina światowego i konsumowaniu szeroko rozumianej (pop)kultury.