Hawk-Eye – co to za system i jak działa?
Przeczytasz w
3 minuty
Nowoczesna technologia w sporcie sprawia, że rywalizacja jest bardziej sprawiedliwa, a sędziowskie werdykty są dokładne i prawidłowe. Przykładem jest system Hawk-Eye, popularnie nazywany okiem sokolim, jastrzębim lub jako challenge. Po raz pierwszy pojawił się podczas telewizyjnej transmisji krykieta. Miało to miejsce w 2001 roku. Od tego zdarzenia, technologia ta zrewolucjonizowała sport. Sam system stosuje się w kilkunastu dyscyplinach sportowych. Jak działa Hawk-Eye?
Co to jest technologia Hawk-Eye?
Ten obrazek nie jest obcy nikomu, kto choć raz oglądał mecz tenisa – piłka spada w okolicach linii. Zawodnik podchodzi do tego miejsca i długo się zastanawia, próbując odpowiedzieć na pytanie: jest ok czy mam aut? Wątpliwości rozstrzyga sędzia, który zbiega z wieżyczki. Analizuje wszystko, ogląda z różnych stron i wydaje werdykt końcowy, z którym bardzo często gracz absolutnie się nie zgadza. A od decyzji sędziego – czy jest trafna, czy też nie – odwołania nie ma.
Pojawia się wtedy złość i zupełnie zbędne, negatywne emocje. By taką sytuację wyeliminować, John Hawkins wymyślił – początkowo dla krykieta, ale jak się okazało rewolucyjny dla wielu dyscyplin sportowych – elektroniczny system Hawk-Eye. Obecnie produkuje go japoński gigant, firma Sony.
Technologia Hawk-Eye umożliwia właśnie rozstrzygnięcie kontrowersyjnych rzutów, gdyż trajektorię piłki stale śledzą kamery i czujniki, które przesyłają do komputera zarejestrowany lub animowany obraz.
Jak to działa?
Położenie piłki w danym momencie jest porównywane na obrazach pochodzących z co najmniej dwóch różnych kamer. Program komputerowy posiada bazę danych wraz z modelem obszaru gry i jej regułami, co umożliwia mu automatycznie weryfikować dane z przepisami dyscypliny. W ten sposób sędziowie decydują też o ewentualnym naruszeniu zasad.
Ponadto, zapis klatkowy określa dokładnie grupę pikseli odpowiadającą obrazowi piłki, co ułatwia śledzenie jej trajektorii. Z ciągu klatek powstaje zapisana droga, którą przebyła piłka. System przewiduje miejsce, w którym spadła na boisko, a to później w postaci graficznego obrazu widzą sędziowie, trenerzy, zawodnicy i widzowie.
Ostateczny werdykt o przyznaniu punktu jest jednak zawsze w gestii głównego sędziego.
Technologia sokolego oka archiwizuje także dane, które można odtworzyć np. dla różnych statystyk. Challenge w tenisie oraz w siatkówce jest nieograniczony i zawsze zawodnik lub trener albo prowadzący mecz sędzia może o niego poprosić. Musi jednak pamiętać, by zrobić to niezwłocznie po zakończeniu wymiany piłek.
Gdzie stosowany jest system Hawk-Eye?
Technologia Hawk-Eye jest stosowana w różnych dyscyplinach sportowych.
System ten wykorzystywany jest w tenisie, badmintonie, szermierce, siatkówce, piłce nożnej, krykiecie, snookerze, rugby, GAA, hurlingu, koszykówce, baseballu, hokeju na lodzie i trawie, wyścigach konnych, lekkoatletyce, a także podczas wyścigów samochodów seryjnych NASCAR.
Kamery „sokolego oka” wykorzystuje się przede wszystkim podczas każdej międzynarodowej imprezy sportowej. Nie jest to tani system. Dla przykładu, na jednym korcie koszt montażu sokolego oka wynosi ok. 100 tys. dolarów. Jednak eliminuje on większość krzywdzących błędów ludzkich, a to przecież jest najważniejsze w sporcie.
Hawk-Eye a różne dyscypilny sportowe
Działanie tej technologii w sporcie zależy od dyscypliny i miejsca. Liczba kamer oraz kątów jest bowiem odmienna.
- Technologia w tenisie działa w oparciu o dziesięć kamer HD o dużej szybkości nagrywania. Są one instalowane nad polem gry. Czujniki zaś umieszczane są w korcie. Urządzenia rejestrują tor lotu piłki. Dane przekazują do komputera i tu powstaje trójwymiarowy oraz animowany obraz lotu razem z miejscem odbicia. Dokładność odwzorowania punktu odbicia piłki wynosi około 3,6 mm.
- W siatkówce system Hawk-Eye określa się jako Challenge System Volleyball. Technologia w siatkówce wykorzystuje zazwyczaj piętnaście kamer. Osiem z nich nakierowanych jest w stronę linii boiska. Trzy kolejne rejestrują obraz z siatki i antenki. Cztery dają podgląd tablicy wyników oraz samego boiska.
- W piłce nożnej system Hawk-Eye jest źródłem informacji dla sędziego, który wie, kiedy piłka przekracza linię bramkową. Podczas meczu wykorzystuje się pole magnetyczne, kamery i specjalne czujniki.
Wszystkie kamery pracujące dla technologii Hawk-Eye wykorzystują obrazy wizualne i dane czasowe ze specjalnych urządzeń, jakie są umieszczone wokół boiska. System przetwarza ten materiał i oblicza dla każdej klatki pozycję piłki.
Może Cię zainteresować:
